problem połowy Polaków
Żylaki w Polsce stwierdzamy u około 45% dorosłych kobiet i 38% dorosłych mężczyzn w różnym wieku. Z naszych obserwacji wynika również, że odsetek ten stale wzrasta.
Z Angiologiem, Flebologiem dr n. med. Wojciechem Mikuskiem rozmawia Paweł Płoskonka ekspert marki Veera Przeciwzylakowa.
Panie Doktorze, czy rzeczywiście zachorowalność na żylaki kończyn dolnych jest tak wysoka?
Żylaki w Polsce stwierdzamy u około 45% dorosłych kobiet i 38% dorosłych mężczyzn w różnym wieku. Z naszych obserwacji wynika również, że odsetek ten stale wzrasta. Statystycznie częściej chorują osoby starsze, jednak sporą liczbę pacjentów wymagających leczenia operacyjnego stanowią osoby stosunkowo młode, w wieku od 30 do 50 lat. Problem może dotyczyć już nawet dzieci w wieku szkolnym. W ostatnich kilku latach operowaliśmy, wykorzystując najnowocześniejsze metody, kilkunastu nastolatków u których w wyniku niewydolności większych pni żylnych pojawiły się żylaki kończyn dolnych powodujące istotne dolegliwości.
Jaki jest mechanizm powstawania żylaków kończyn dolnych?
W wyniku złożonych procesów patologicznych w świetle większych żył, położonych nieco głębiej w tkance podskórnej, dochodzi do uszkodzenia aparatu zastawkowego żył i powstania nadciśnienia żylnego. W następstwie tego zjawiska w żyłach pojawia się fala wsteczna krwi tzw. refluks, który wpływa na deformację ściany powierzchownych naczyń żylnych, które zmieniają się w żylaki. Im dłuższy czas trwania choroby tym żylaki są większe. Żylaki kończyn dolnych są jedną z postaci przewlekłej niewydolności żylnej. Liczne drobne żylaki sieciowe, położone tuż pod skórą, teleangiektazje tzw. pajączki naczyniowe, również mogą wskazywać na utrzymujące się nadciśnienie żylne w obrębie kończyn dolnych.
Co jest przyczyną powstawania żylaków kończyn dolnych?
Przyczyn powstawania żylaków kończyn dolnych jest bardzo wiele. Ogromną rolę odgrywa czynnik genetyczny. Udowodniono większą zachorowalność u osób, u których występowały żylaki rodzinnie. Pojawienie się zmian u córki rodziców z żylakami jest prawie pewne. Nie bez znaczenia są również czynniki środowiskowe - do powstania żylaków predysponuje mała aktywność fizyczna oraz stojąca lub siedząca praca, nadwaga lub zły dobór obuwia. W wynik tych czynników dochodzi do zaburzenia pracy mięśni łydki i osłabienia funkcji żył głębokich i powierzchownych. Istotną rolę odgrywają również błędy żywieniowe. Coraz więcej pojawia się doniesień naukowych o niekorzystnym wpływie palenia papierosów na stan śródbłonka żył.
Kiedy chory z żylakami kończyn dolnych powinien zgłosić się do specjalisty?
Odpowiednią diagnostykę oraz działania profilaktyczne należy wdrożyć jak najwcześniej. Najlepiej jeszcze wtedy kiedy nie ma żylaków a pojawiają się jedynie dolegliwości takie jak: nocne kurcze, uczucie ciężkości nóg, pieczenia stóp, obrzęki goleni-głównie wieczorem. Porady należy zasięgnąć również wtedy kiedy pojawią się drobne żylaki sieciowe na powierzchni tylnej i bocznej ud i goleni lub pojawi się siatka pajączków naczyniowych w okolicy kostki przyśrodkowej. W tych przypadkach należy wykonać diagnostykę ultrasonograficzną z dopplerem. Dokładna ocena stanu żył, powierzchownych i głębokich, lokalizacja ewentualnych źródeł refluksu, pozwoli na wdrożenie odpowiedniej terapii. Należy pamiętać iż nie leczone żylaki dużej średnicy modą być źródłem powstania niebezpiecznych skrzeplin.
| Klasyfikacja kliniczna – C - określa stopień zaawansowania choroby. Im wyższa kategoria, tym kończyna ma więcej ciężkich objawów PNŻ (cyfry od 0 do 6). |
|
 |
C0 brak widocznych lub wyczuwalnych zmian żylakowych C1 występowanie teleangiektazji lub żylaków siatkowatych C2 żylaki C3 obrzęki C4 zmiany skórne pochodzenia żylnego C5 zmiany skórne oraz wygojone owrzodzenia C6 czynne owrzodzenia |
Jak najskuteczniej pozbyć się żylaków?
Jestem zwolennikiem leczenia zabiegowego niewydolnych żył i żylaków. Cennym uzupełnieniem leczenia zabiegowego jest terapia kompresyjna. Stosowanie odpowiednich pończoch lub podkolanówek o stopniowanej sile kompresji istotnie zwalnia lub nawet zatrzymuje postęp choroby. Na naszym rynku dostępne są doskonałej jakości wyroby uciskowe światowych liderów w dziedzinie kompresjoterapii, (takich jak Varisan® ). Jako uzupełnienie stosować można leczenie farmakologiczne. Leki doustne lub miejscowe łagodzą w pewnym stopniu skutki choroby. Nie zastąpią jednak kompresjoterapii lub leczenia zabiegowego, a dodatkowo niejednokrotnie są nadużywane i źle stosowane.
Jakie są metody leczenia zabiegowego?
Leczenie zabiegowe obejmuje klasyczne metody operacyjne oraz metody małoinwazyjne. Medycyna zmierza do wykorzystania metod jak najmniej inwazyjnych. Od wielu lat na świecie, jak również w Polsce, w wielu ośrodkach wykonuję się zabiegi leczenia żylaków kończyn dolnych bez użycia skalpela. W Europejskim Centrum Flebologii w Katowicach oraz w Ośrodku Flebologii Małoinwazyjnej w Bytomiu, wykorzystujemy techniki termicznej i chemicznej ablacji niewydolnych żył. Wprowadzony do wnętrza żyły bardzo cienki światłowód laserowy pozwala na trwałe zamknięcie, dużej średnicy naczynia, bez konieczności jej operacyjnego usuwania. Zabieg przeprowadzany jest w znieczuleni miejscowym, co nie upośledza sprawności ruchowej pacjenta. Uzupełnieniem wewnątrzżylnej ablacji laserowej jest skleroterapia lub echoskleroterapia piankowa żylaków.
Czy odpowiednia wiedza i zachowania prozdrowotne mogą ograniczyć rozwój choroby żylakowej?
Jak najbardziej tak. Mamy przecież istotny wpływ na nasz tryb życia. Ograniczmy czas jaki spędzamy w pozycji siedzącej lub stojącej. Odpoczywajmy z uniesionymi ku górze kończynami dolnymi. Unikajmy zaparć. Dbajmy u utrzymanie prawidłowej wagi ciała. Stosujmy diety bogate w witaminę C oraz tkankę łączną. Najważniejszym elementem profilaktyki rozwoju choroby żylakowej jest stosowanie wyrobów uciskowych. Wykorzystanie nowoczesnej technologii i materiałów do produkcji podkolanówek, pończoch czy rajstop uciskowych pozwala na ich codzienne stosowanie. O konieczności stosowania tego typu wyrobów, powinny szczególnie pamiętać, kobiety w czasie trwania ciąży. Pamiętajmy również o profilaktycznych badaniach ultrasonograficznych z dopplerem żył kończyn dolnych. W mojej opinii badania te powinny być wykonywane co 3 do 5 lat po 20 roku życia.
Bardzo dziękuję za rozmowę.
Doktor Wojciech Mikusek współpracuje z:
Europejskie Centrum Flebologii: Angelius Provita, Katowice ul. Fabryczna 13D
Ośrodek Flebologii Małoinwazyjnej: Avimed, Bytom Plac Żeromskiego 1
MEDestetica: Gliwice ul. Raciborska 12/3
Limfmed: Ośrodek Leczenia Obrzęków, Chorzów Św. Piotra 9
